Luka mieszkaniowa (czyli w uproszczeniu: różnica między popytem a istniejącą liczbą lokali mieszkalnych) sięga w Polsce, według różnych szacunków, od 400 tys. do nawet 3 mln mieszkań. Bank Gospodarstwa Krajowego od początku istnienia wspiera rozwój mieszkalnictwa. Budownictwo mieszkaniowe – zapewniające Polakom dostęp do mieszkań oraz napędzające koniunkturę w gospodarce – było drugim po kredytowaniu przedsiębiorstw oraz instytucji państwowych przedmiotem aktywności przedwojennego BGK. Misja banku po prawie stu latach pozostaje ta sama. Realizujemy ją poprzez trzy główne programy.
BGK od 2007 r. realizuje ze środków Funduszu Dopłat rządowy program bezzwrotnego finansowego wsparcia budownictwa mieszkaniowego na wynajem, dawniej „budownictwa socjalnego i komunalnego”. W ramach programu powstają lokale mieszkalne na wynajem, w tym wchodzące w skład mieszkaniowego zasobu gminy, a także lokale i pomieszczenia z zakresu pomocy społecznej, takie jak mieszkania chronione, noclegownie, schroniska dla bezdomnych, ogrzewalnie i pomieszczenia tymczasowe.
Zasoby powstające przy udziale programu służą zaspokajaniu potrzeb osób o niskich i przeciętnych dochodach, a także – co bardzo ważne i potrzebne – osób bezdomnych.
W naszym kraju istnieje grupa osób, których dochody są zbyt wysokie, by spełniać kryteria przyznania lokalu z zasobów komunalnych, a równocześnie za niskie, by te osoby mogły wynająć mieszkanie na zasadach komercyjnych lub zakupić je na kredyt hipoteczny czy za gotówkę. Bank Gospodarstwa Krajowego wspiera zmniejszanie skali problemu społecznego, jakim jest dostępność mieszkań dla tej grupy.
BGK udziela długoterminowych kredytów preferencyjnych inwestorom sektora społecznego budownictwa czynszowego (SBC), tj. towarzystwom budownictwa społecznego, spółdzielniom mieszkaniowym i spółkom gminnym. W programie powstają mieszkania na wynajem, wykończone pod klucz, o umiarkowanej, ustawowo limitowanej stawce czynszu. W ramach tego programu w latach 2015–2024 bank ma do rozdysponowania 450 mln zł rocznie. Do końca 2019 r. BGK udzielił 104 kredytów w łącznej kwocie przekraczającej 574 mln zł na budowę blisko 4,8 tys. mieszkań, z czego już 2,9 tys. było oddanych do użytkowania. Od początku programu najwięcej mieszkań czynszowych powstało na Śląsku, Mazowszu i na Dolnym Śląsku.
W uzupełnieniu do programu SBC bank udziela inwestorom tego sektora również kredytów na zasadach rynkowych. W tym przypadku wartością dodaną jest m.in. możliwość finansowania mieszkań na wynajem z opcją wykupu czy w formule dojścia do własności (łącznie 4,5 tys. mieszkań sfinansowanych 88 kredytami w kwocie ponad 360 mln zł), co promuje tzw. wymieszanie społeczne sprzyjające zrównoważonemu rozwojowi miejscowości.
„Mieszkanie na Start” to rządowy system dopłat do czynszu za najem mieszkania realizowany przez BGK od 2019 roku.
Program dopłat do czynszu realizuje dwa główne cele: społeczny i inwestycyjny. Pierwszy stanowi pomoc dla gospodarstw domowych mających trudności w samodzielnym zaspokajaniu potrzeb mieszkaniowych, drugi – zachętę do inwestycji polegających na budowie mieszkań na wynajem.
Bank Gospodarstwa Krajowego jest dysponentem środków pochodzących z Funduszu Dopłat, przeznaczonych na dopłaty do czynszu za najem mieszkania.
Od początku programu do 31.12.2019 r.: